Utilize este identificador para referenciar este registo: http://hdl.handle.net/10362/182501
Título: Micromobilidade Elétrica e Contributos para a Governança Urbana: Análise Comparativa e Prospetiva de Lisboa, Madrid e Cluj-Napoca
Autor: Cristian, Adorean Emanuel
Orientador: Mateo, Jordi Nofre
Moura, Filipe Manuel Mercier Vilaça e
Palavras-chave: Governança
Mobilidade
Oportunidades
Covid
Mobilidade urbana
Infraestruturas urbanas
Micromobilidade elétrica
Governança urbana
Bicicletas elétricas
Trotinetes elétricas
Movilidad urbana
micromovilidad eléctrica
Gobernanza urbana
Bicicletas eléctricas
Patinetes eléctricos
Micromobilitate electrică
Mobilitate urbană
Guvernanță urbană
Biciclete electrice
Trotinete electrice
Infrastructuri urbane
Urban mobility
Electric micromobility
Urban governance
Electric bicycles
Electric scooters
Urban infrastructures
Data de Defesa: 5-Fev-2025
Resumo: A rápida urbanização e o aumento da motorização nas cidades europeias têm conduzido a congestionamentos severos de tráfego rodoviário, ao acréscimo da poluição atmosférica e à redução dos níveis de qualidade de vida. A micromobilidade elétrica apresenta-se como uma solução potencial para a mitigação destes problemas, oferecendo uma alternativa sustentável para viagens de curta distância, designadamente até 10 km. Esta tese investiga o impacto da micromobilidade elétrica, nomeadamente bicicletas elétricas e trotinetes elétricas, pessoais e partilhadas, na mobilidade urbana em Lisboa, Madrid e Cluj-Napoca, com o principal objetivo de analisar a influência destes modos de transporte nas estruturas demográficas, comportamentais, de segurança, legislativas e de gestão que afetam a sua adoção e integração. Este estudo adota uma abordagem metodológica mista, que inclui inquéritos, entrevistas semiestruturadas, análises espaciais, modelação estatística e análise de discurso para examinar os perfis demográficos dos utilizadores, padrões de mobilidade, perceções de segurança e perspetivas dos stakeholders. A recolha de inquéritos nas três cidades resultou em 2.304 respostas válidas (804 em Lisboa, 723 em Madrid e 777 em Cluj-Napoca). Estes inquéritos exploraram uma variedade de vertentes da utilização das bicicletas elétricas e das trotinetes elétricas, bem como dos padrões de mobilidade e caraterísticas demográficas dos utilizadores de micromobilidade elétrica e não utilizadores. A análise de padrões de mobilidade incluiu análises descritivas e espaciais, tais como densidade de Kernel, hotspot analysis e regressão geográfica ponderada. A segurança percebida contra acidentes e assédios foi avaliada através de hotspots de acidentes, análises descritivas e análise de discurso. A análise de clusters foi conduzida para categorizar diferentes grupos de utilizadores de micromobilidade elétrica e não utilizadores, utilizando técnicas de clusterização hierárquica através do método de Ward.D2, análise de componentes principais e testes estatísticos para a validação dos clusters. Os resultados revelaram perfis demográficos e padrões de mobilidade distintos entre os utilizadores de bicicletas elétricas e trotinetes elétricas. Indivíduos mais jovens e com níveis de escolaridade mais elevados são mais propensos a adotar estes modos de transporte. As análises espaciais demonstraram que a disponibilidade e a qualidade das infraestruturas urbanas, como ciclovias e estacionamento, influenciam significativamente a adoção da micromobilidade elétrica. Infraestruturas bem desenvolvidas correlacionam-se com taxas de utilização mais elevadas e padrões de viagem mais homogeneamente distribuídos. As perceções de segurança emergem como uma barreira significativa à adoção mais ampla da micromobilidade elétrica. Os utilizadores percebem um maior risco de acidentes em áreas com infraestruturas deficitárias e alta densidade de tráfego. Além disso, o assédio, especialmente sobre utilizadoras, desincentiva o uso destes modos de transporte. A análise de stakeholders sublinhou a importância de uma governança eficaz e do envolvimento de diversos atores para a integração bem-sucedida da micromobilidade elétrica nos sistemas de mobilidade urbana. Foi destacada a necessidade de quadros regulatórios claros, parcerias público-privadas e envolvimento comunitário para enfrentar os desafios e aproveitar os benefícios destes modos de transporte. Por fim, a tese sugere recomendações para uma melhor governança da micromobilidade elétrica nas três cidades analisadas (Lisboa, Madrid e Cluj-Napoca), e direções para pesquisa futura, incluindo a exploração dos impactos de longo prazo da micromobilidade elétrica nos ambientes urbanos, benefícios ambientais, implicações económicas e questões de justiça social.
La rápida urbanización y el aumento de la motorización en las ciudades europeas han provocado graves efectos como una mayor frecuencia de episodios de congestión del tráfico, mayores niveles de contaminación atmosférica y una menor calidad de vida para los habitantes y visitantes de las ciudades. La micromovilidad eléctrica se presenta como una solución potencial para mitigar estos problemas, ofreciendo una alternativa sostenible para viajes de corta distancia de hasta 10 km. Esta tesis investiga el impacto de la micromovilidad eléctrica, concretamente en las modalidades de bicicletas eléctricas y patinetes eléctricos, tanto personales como compartidos, en la movilidad urbana de Lisboa, Madrid y Cluj-Napoca, con el objetivo principal de analizar la influencia de estos modos de transporte en las estructuras demográficas, de comportamiento, de seguridad, legislativas y de gestión que afectan a su adopción e integración. Este estudio adopta un enfoque metodológico mixto, que incluye encuestas, entrevistas semiestructuradas, análisis espacial, modelización estadística y análisis de discurso para examinar los perfiles demográficos de los usuarios, los patrones de movilidad, las percepciones de seguridad y las perspectivas de las partes interesadas. La recogida de encuestas en las tres ciudades dio como resultado 2.304 respuestas válidas (804 en Lisboa, 723 en Madrid y 777 en Cluj-Napoca). Estas encuestas exploraron diversos aspectos del uso de bicicletas eléctricas y patinetes eléctricos, así como los patrones de movilidad y las características demográficas tanto de los usuarios como de los ‘no usuarios’ de micromovilidad eléctrica. El análisis de los patrones de movilidad incluyó análisis descriptivos y espaciales como la densidad de Kernel, análisis de hotspots y regresión geográfica ponderada. La seguridad percibida frente a accidentes y acoso se evaluó mediante el uso de hotspots de accidentes, análisis descriptivos y análisis de discurso. El análisis de clusters se llevó a cabo para categorizar diferentes grupos de usuarios y no usuarios de micromovilidad eléctrica, utilizando técnicas de agrupación jerárquica mediante el método de Ward.D2, análisis de componentes principales y tests estadísticos para validar los clusters. Los resultados revelaron diferentes perfiles demográficos y patrones de movilidad entre los usuarios de bicicletas eléctricas y patinetes eléctricos. Los individuos más jóvenes y con mayores niveles de educación son más propensos a adoptar estos modos de transporte. Los análisis espaciales han demostrado que la disponibilidad y calidad de las infraestructuras urbanas como carriles bici y aparcamientos influyen significativamente en la adopción de la micromovilidad eléctrica. Una infraestructura bien desarrollada se correlaciona con mayores tasas de utilización y patrones de desplazamiento más uniformes. La percepción de la seguridad se perfila como un obstáculo importante para la adopción generalizada de la micromovilidad eléctrica. Los usuarios perciben un mayor riesgo de accidentes en zonas con infraestructuras deficientes y alta densidad de tráfico. Además, el acoso, especialmente sufrido por las usuarias, desalienta el uso de estos modos de transporte. El análisis de las partes interesadas puso de relieve la importancia de una gobernanza eficaz y de la participación de diferentes agentes para la correcta integración de la micromovilidad eléctrica en los sistemas de movilidad urbana. Se destacó la necesidad de marcos reguladores claros y de promoción de estrategias e iniciativas público-privadas y de la participación de la comunidad para abordar los desafíos y aprovechar los beneficios de estos modos de transporte. Por último, la tesis sugiere recomendaciones para una mejor gobernanza de la micromovilidad eléctrica en las tres ciudades estudiadas (Lisboa, Madrid y Cluj-Napoca) y direcciones para futuras investigaciones, incluyendo la exploración de los impactos a largo plazo de la micromovilidad eléctrica en los entornos urbanos, los beneficios medioambientales, las implicaciones económicas y las cuestiones de justicia social.
Urbanizarea rapidă și motorizarea crescută în orașele europene au dus la congestionarea gravă a traficului, poluarea aerului și reducerea calității vieții. Micromobilitatea electrică se prezintă ca o soluție potențială pentru atenuarea acestor probleme, oferind o alternativă sustenabilă pentru călătoriile pe distanțe scurte de până la 10 km. Această cercetare investighează impactul micromobilității electrice, și anume al bicicletelor electrice și al trotinetelor electrice, atât personale, cât și partajate, asupra mobilității urbane în Lisabona, Madrid și Cluj-Napoca, cu scopul principal de a analiza influența acestor moduri de transport asupra structurilor demografice, comportamentale, de siguranță, legislative și de gestionare care afectează adoptarea și integrarea lor. Acest studiu adoptă o abordare metodologică mixtă, care include chestionare, interviuri semi-structurate, analize spațiale, modelare statistică și analiză de discurs pentru a examina profilurile demografice ale utilizatorilor, caracteristicile de mobilitate, percepțiile privind siguranța și perspectivele părților interesate. Chestionarele administrate în cele trei orașe au rezultat în 2.304 răspunsuri valide (804 în Lisabona, 723 în Madrid și 777 în Cluj-Napoca). Aceste chestionare au explorat o varietate de aspecte ale utilizării bicicletelor și trotinetelor electrice, precum și caracteristicile de mobilitate și caracteristicile demografice ale utilizatorilor de micromobilitate electrică și neutilizatorilor. Analiza caracteristicilor de mobilitate a inclus analize descriptive și spațiale, precum densitatea kernel, analiză de hotspots și regresie geografică ponderată. Siguranța percepută împotriva accidentelor și a hărțuirii a fost evaluată prin hotspot-uri de accidente, statistici descriptive și analiză de discurs. A fost efectuată o analiză de clustere pentru a clasifica diferitele grupuri de utilizatori și neutilizatori de micromobilitate electrică, utilizând tehnici de grupare ierarhică prin metoda Ward.D2, analiză de componente principale și teste statistice pentru validarea clusterelor. Rezultatele au evidențiat profiluri demografice și comportamente de mobilitate diferite în rândul utilizatorilor de biciclete electrice și trotinete electrice. Indivizii mai tineri și cei cu un nivel mai ridicat de educație sunt mai predispuși să adopte aceste moduri de transport. Analizele spațiale au arătat că disponibilitatea și calitatea infrastructurii urbane, cum ar fi pistele pentru biciclete și parcările, influențează semnificativ adoptarea micromobilității electrice. O infrastructură bine dezvoltată se corelează cu rate mai ridicate de utilizare și cu modele de deplasare mai uniform distribuite. Percepția siguranței apare ca un obstacol semnificativ în calea adoptării pe scară mai largă a micromobilității electrice. Utilizatorii percep un risc mai mare de accidente în zonele cu infrastructură deficitară și densitate mare a traficului. În plus, hărțuirea, în special în rândul femeilor, descurajează utilizarea acestor moduri de transport. Analiza părților interesate a subliniat importanța unei guvernanțe eficiente și a implicării diferiților actori pentru integrarea cu succes a micromobilității electrice în sistemele de mobilitate urbană. A fost subliniată necesitatea unor cadre de reglementare clare, a unor parteneriate public-private și a implicării comunității pentru a aborda provocările și a valorifica beneficiile acestor moduri de transport. În final, teza recomandă soluții pentru o guvernanță mai eficientă a micromobilității în cele trei orașe analizate (Lisabona, Madrid și Cluj-Napoca) și sugerează direcții pentru cercetări viitoare, incluzând explorarea impactului pe termen lung al micromobilității electrice asupra mediului urban, a beneficiilor de mediu, a implicațiilor economice și a aspectelor privind echitatea socială.
Fast urbanisation and increased motorisation in European cities have led to severe traffic congestion, high levels of air pollution and the worsening of the quality of life among residents and visitors. Electric micromobility represents a potential solution to mitigate these problems, providing a sustainable alternative for short trips of up to 10 km. This thesis investigates the impact of electric micromobility, namely electric bicycles and electric scooters, both personal and shared, on urban mobility in Lisbon, Madrid and Cluj-Napoca, with the main objective of analysing the influence of these transport modes on the demographic, behavioural, safety, legislative and governance structures that influence their adoption and integration. The study uses a mixed-methods approach, including surveys, semi-structured interviews, spatial analysis, statistical modelling and discourse analysis, to examine user demographic profiles, mobility patterns, safety perceptions and stakeholder perspectives. Survey data collected in the three cities resulted in 2,304 valid responses (804 in Lisbon, 723 in Madrid and 777 in ClujNapoca). These surveys explored various aspects of the use of electric bicycles and electric scooters, as well as the mobility patterns and demographic characteristics of electric micromobility users and non-users. The analysis of mobility patterns included descriptive statistics and spatial analyses such as kernel density, hotspot analysis and weighted geographic regression. Perceived safety against accidents and harassment was assessed using accident hotspots, descriptive statistics, and discourse analysis. Cluster analysis was carried out to categorise different groups of electric micromobility users and non-users, using hierarchical clustering techniques via Ward.D2's method, Principal Component Analysis and statistical tests for cluster validation. The results revealed different demographic profiles and mobility patterns among users of electric bicycles and electric scooters. Younger individuals and those with a higher education level are more likely to use these modes of transport. Spatial analyses have shown that the availability and quality of urban infrastructure, such as cycle lanes and parking facilities, has a significant impact on the adoption of electric micromobility. Well-developed infrastructure correlates with higher usage rates and more homogeneous travel patterns. Perceptions of safety emerge as a significant barrier to wider adoption of electric micromobility. Users perceive a higher risk of accidents in areas with poor infrastructure and high traffic density. In addition, harassment, especially of female users, discourages the use of these transport modes. The stakeholder analysis highlighted the importance of effective governance and the involvement of different stakeholders for the successful integration of electric micromobility into urban mobility systems. It highlighted the need for clear regulatory frameworks, public-private partnerships and community involvement to address the challenges and benefits of these transport modes. Finally, the thesis recommends measures for a better governance of electric micromobility in the cities under analysis (Lisbon, Madrid and Cluj-Napoca) and suggests directions for future research, including the investigation of the long-term impacts of electric micromobility on urban environments, environmental benefits, economic implications and social justice issues.
Descrição: Doutoramento em parceria com o Iscte - Instituto Universitário de Lisboa
URI: http://hdl.handle.net/10362/182501
Designação: Doutoramento em Estudos Urbanos
Aparece nas colecções:FCSH: DS - Teses de Doutoramento

Ficheiros deste registo:
Ficheiro Descrição TamanhoFormato 
Doutoramento_Cristian_Emanuel_Adorean.pdf24,47 MBAdobe PDFVer/Abrir


FacebookTwitterDeliciousLinkedInDiggGoogle BookmarksMySpace
Formato BibTex MendeleyEndnote 

Todos os registos no repositório estão protegidos por leis de copyright, com todos os direitos reservados.